حکایت گیلان | تیم ملی فوتبال در شــرایطی بلیت قطر برای حضور در جام جهانی را رزرو کرده که در حالت معکوس، به جای پیشــروی، گرایش به پسرفت دارد! ایران که عنوان برترین تیم قاره را مدتها یدک کشیده، حالا آهی در بســاط ندارد که بخواهد با ناله سودا کند. از طرفی، رقبای قدرتمند در آسیا یعنی تیمهای کره جنوبی، ژاپن و عربستان بارشان را بسته و بازی های تدارکاتی مهمی با تیم های درخور در دستور کار قرار داده اند. کره جنوبی قرار است با برزیل، شیلی و پاراگوئه دیدار کند. ژاپن هم با برزیل و پاراگوئه بازی می کند و عربستان هم به تازگی اعلام کرده در سفر به آمریکای جنوبی، سه دیدار دوستانه خواهد داشت که با تیم های کلمبیا، ونزوئلا و اکوادور خواهد بود.

 
شرق نوشت، این سردرگمی در انتخاب حریف برای تیم ملی و نداشتن چارچوبی مدون در این مسیر، برگرفته از اوضاع آشــفته فدراسیون فوتبال است؛ فدراســیونی که دوباره مجبور شده از کنار یک افطاری با رئیس جمهور، دســتش را به ســمت دولت دراز کند به این امید که ۷۰، ۸۰ میلیاردی نصیبش شود.

آنچه در بالا عنوان شــد، مقدمه ای برای رســیدن به این بحث بود که چرا پیشنهاد شرکت در تورنمنت ژاپن از سوی ایران رد شد؟ فدراسیونی که در تأمین حداقل ها مانده و حتی با تیمــی مثل نیوزیلند هم توانایی فیکس کردن بازی را ندارد، اخیرا پیشــنهاد خوبی برای بازی های دوســتانه داشــته که آن را رد کرده اســت. فدراسیون فوتبال ایران پیشنهاد ژاپن را برای حضور در تورنمنت چندجانبه این کشــور که قرار اســت با شــرکت تیم های برزیل و پاراگوئه باشــد، رد کرده اســت! خود این خبر به اندازه کافی شوکه کننده است و این پرسش را به میان می آورد که کدام عقل ســلیمی فرصت بازی با برزیــل و پاراگوئه را آنهم در شــرایطی که نیاز به پرداخت هزینه آنچنانی نیســت، از دســت می دهد؟ در توضیح اینکه چرا فدراســیون فوتبال ایران پیشنهاد ژاپنی ها را رد کرده، موضوع مهمی عنوان شده اســت.

به قرار فدراسیون ایران به این دلیل که اسپانسر این رقابت ها یک کمپانی «آبجوسازی» است، از حضور در این تورنمنت سر باز زده است. این نکته که به فرهنگ و عرف جامعه احترام گذاشته شود، امری پسندیده است. نوشیدنی های الکلی فارغ از موضوعات دینی، برای ســلامتی هم مضر هستند و در نگاه اول می شود کار فدراسیون را از تیغ نقد در امان داشت؛ اما موضوع به همین بخش ختم نمی شود. تورنمنت ژاپن را از ســالهای بســیار دور کمپانی «کرین» تحت عنوان «کرینکاپ» برگزار کرده است. بنای اصلی این شرکت که در دهه ۹۰ میلادی گذاشته شد، تولید نوشیدنی های الکلی بود ولی در طول دهه های گذشــته، این کمپانی صنعتش را گسترش داده و حالا یکی از غول های ژاپنی محســوب می شــود.

کرین زیرمجموعه شرکت میتسوبیشی است و اکنون عرصه فعالیتش را به حوزه های دیگر برده اســت. در معرفی این شرکت عنوان شــده که به غیر از فعالیت در عرصه نوشــیدنی های الکلــی، در صنایع دیگر ازجمله مهندسی، رستوران داری، املاک، مواد غذایی، کشاورزی بیولوژیک و مراقبت های پوستی و آرایشی و بهداشتی فعالیت می کند. حالا پرسش اینجاست که چطور از بین این همه زیرمجموعه، فقط به آن بخش از فعالیت های این کمپانی بزرگ ژاپنی اشــاره شده که در تضاد با فرهنگ ایران اســت؟ نمی شد با اســتناد به سایر موارد، تیم ملی را به ژاپن فرستاد تا فرصت بازی های دوستانه مناسب و تقابل با تیم های برزیل، پاراگوئه و کشور میزبان را از دست ندهد؟ مسئله دیگر اینکه آیا قرار بود ملی پوشان ایرانی برای حضور در این تورنمنت، تبلیغ آبجو کنند؟ مشــخصا نه.

اصولا پرســش اصلی اینجاست که اگر فوتبال ایران با فعالیت این قبیل شــرکت ها در دنیای حرفه ای مخالف اســت، چرا در جام جهانی یا در رقابت های آســیایی شرکت می کند؟ مگر نه اینکه همواره یکی از اسپانسرهای اصلی جام جهانی همین کمپانی های نوشیدنی های الکلی است؟ آیا نیاز به یادآوری است که عنوان شــود یکی از اسپانسرهای اصلی جام جهانی ۲۰۱۸ کدام کمپانی تولیدات نوشیدنی الکلی بود؟ آیا ایران در جام جهانی شرکت نکرد؟ یا همین رقابت های لیگ قهرمانان آســیا که همواره این قبیل کمپانی ها عهده دار اسپانسرینگ هستند؛ آیا تیمهای باشــگاهی و ملی ایران در این مسابقات شرکت نمی کنند؟

واضح است که هدف از نوشتن این سطور، مخالفت با موضوعاتی که در تضاد با عرف جامعه است، نیســت؛ بااینحال، مشخصا باید سیاست یک بام و دو هوا در این ماجرا برچیده شــود. نمی شــود حضور در جام جهانی خوب باشد و به به و چه چه داشته باشد ولی حضور در یک تورنمنت مهم دوســتانه که فرصت بســیار مناسبی را برای آماده سازی تیم ملی مهیا کرده، به دلیلی مشــابه بد و نامرتبط خوانده شــود. اینجاســت که باید به شــبهاتی که درباره دلالی جهت بازی های دوســتانه تیم ملی مطرح می شود، توجه ویژه کرد.

مدتهاســت پای اشخاص و کمپانی های مشــخص برای جورکردن بازیهای دوســتانه برای تیم ملی ایران به میان آمده و عنوان می شــود عده ای برای دریافت پورسانت این بازی ها، پول کلانی به جیب می زنند. همانطور که در بالا عنوان شد، اسپانســر کاپ ژاپن به جز فعالیت در عرصه نوشــیدنی های الکلی، فعالیت های گسترده دیگری هم دارد؛ اینکه چرا فقط آن بخشش در نظر گرفته شده و بقیه به دست فراموشی سپرده شده، کلید اصلی داستان است؛ کلیدی که به نظر می رسد «آبجو» را بهانه ای برای رساندن عده ای به مقاصدی دیگر می کند.