حکایت گیلان | سرقت در ایران روی ریل سرعت است و سارقان به هیچ‌چیزی رحم نمی‌کنند. از دریچه‌های فلزی فاضلاب و لباس‌های روی بند بالکن گرفته تا گاوصندوق میلیاردی سرمربی تیم استقلال تهران و گردن بند علی دایی از گزند سارقان در امان نیست. همین دیروز رسانه‌ها خبر دادند منزل فرهاد مجیدی سرمربی استقلال مورد دستبرد سارقین قرارگرفته است و سارقان با به سرقت بردن گاوصندوق خانه مجیدی خسارت سنگینی به سرمربی استقلال زدند. آن‌گونه که مجیدی به پلیس اعلام کرده چند ساعت گران‌قیمت، پول نقد، دلار و چک‌هایی داشته که سرقت شدن آن‌ها برای وی دردسر ایجاد خواهد کرد.

چند وقت پیش نیز در روز روشن در خیابان زعفرانیه علی دایی موردحمله دو سارق قرار گرفت و آنان گردنبند او را از گردنش کشیدند و ربودند. بروز سرقت‌هایی ازاین‌دست و افزایش آمار سرقت‌ها در کشور هشداری جدی به مسئولان کشوری است.

سرقت‌های عجیب و غریب

سارقان فقط چشم طمع به دارایی و اموال افراد معروف و متمول ندارند، آن‌ها حتی از درخت توی خیابان، پیچ و مهره‌های تأسیسات شهری، لباس روی‌بند، پتو، پل‌های مقابل پارکینگ خودرو‌ها و ... نمی‌گذرند. دی‌ماه بود که رئیس پلیس شهر ری از دستگیری یک دزد خبر داد که درخت می‌دزدید. این دزد با وانت در سطح شهر می‌چرخید و درخت‌ها را از ریشه درمی‌آورد و برای فروش به سرقت می‌برد. دزد جوان به سرقت ۳۰درخت از مناطق مختلف شهر اعتراف کرد.شش ماه قبل فیلمی از سرقت یک گلدان بزرگ از مقابل یک مجتمع ساختمانی نیز منتشر شد. زن جوان با خودرو پژو ۲۰۶ مقابل خانه هفت‌طبقه توقف کرد و با سرقت گلدان بزرگ از مقابل خانه و قرار دادن آن در خودرو فرار کرد.

چند روز پیش نیز انتشار فیلم سرقت جمعی همراه با هجوم ده‌ها نفر به تأسیسات شرکت لوله‌سازی خوزستان در مجاورت منطقه ملاشیه شهر اهواز، بازتاب بسیار زیادی در رسانه‌های اجتماعی داشت. مسئولان محلی پس از انتشار گسترده تصاویر این سرقت جمعی، با اعلام اینکه شرکت لوله‌سازی خوزستان در سال‌های گذشته تعطیل بوده، بیان کردند ساختمان شرکت توسط افرادی سودجو مورد سرقت و مقداری از آهن‌آلات شرکت مانند در، پنجره و آهن‌آلات آن به سرقت رفت.

نیم‌نگاهی بر اخبار و گزارش‌های مرتبط با سرقت در کشور نشان می‌دهد علاوه بر افزایش کمّی سرقت در سطح کشور، سرقت از تأسیسات عمومی و خطرساز همچون سرقت بخشی از سازه و قطعات پل فولاد خوزستان که منجر به بسته شدن این معبر در شهر اهواز شد، تجهیزات و پیچ راه‌آهن، گاردریل‌ها در معابر، جاده‌ها و بزرگراه‌ها، آهن‌آلات پل فلزی (مانند پل چیتگر)، تونل مترو، سیم برق، آزمایشگاه مدرسه، پالایشگاه بنزین یعنی تأسیسات حساس بر ابعاد سرقت در کشور افزوده است. به این معنا که برخی سارقان بی‌توجه به نتیجه و پیامد سرقت خود که ممکن است جان گروهی از شهروندان ازجمله مسافران قطار یا رانندگان خودرو یا کودکان در حال تردد در پل‌های خاص عابران در معابر و مانند آن را با مخاطره روبه‌رو کند، دست به سرقت می‌زنند.

سرقت در ردیف دوم جرائم

سرقت در کشور آن‌قدر زیاد شده است که دیگر مسئولان هم به آمار و دلایل آن به‌صورت رسمی اشاره می‌کنند. همین چندی پیش دادستان کل کشور با تأکید بر این موضوع که سرقت در ردیف دوم جرائم جامعه قرارگرفته و حدود ۲۷درصد از جرائم کشور را به خود اختصاص داده، عنوان کرده بود: آمار‌ها بیانگر این است که سرقت در ۹ماهه سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش داشته است که یکی از آسیب‌های قابل‌توجه، جرم سرقت است.

او تأکید کرده بود: به دلیل مشکلات زیاد اقتصادی، بیکاری و تورم بالا و افزایش جرم‌های مربوط به مواد مخدر، سرقت تا این حد افزایش‌یافته است؛ بنابراین کسانی که در رابطه با ایجاد اشتغال و جلوگیری از تعطیلی کارخانه‌ها، مسئولیت مستقیم دارند باید بدانند وقتی وضعیت مردم و جامعه به لحاظ اقتصادی دچار مشکل می‌شود، آمار جرائم نیز افزایش می‌یابد.

به‌تازگی سردار حسین رحیمی، فرمانده انتظامی تهران بزرگ از افزایش دودرصدی سرقت‌ها به‌ویژه سرقت‌های خرد در ۱۰ماهه نخست امسال خبر داد.پارسال نیز سردار لطفی، رئیس پلیس آگاهی تهران بزرگ اعلام کرد در سه‌ماهه سال ۹۹ بیش از ۵۰درصد دستگیرشدگان در حوزه سرقت برای بار اول مرتکب جرم شده‌اند و درواقع سرقت اولی هستند.

سرقت محصول عملکرد مسئولان است

یک جامعه‌شناس در مورد افزایش سرقت به ما گفت. آسیب‌های اجتماعی در کوتاه‌مدت و یک‌شب به وجود نمی‌آیند بلکه در طولانی‌مدت شکل می‌گیرند و محصول عملکرد سالیان متمادی مسئولان و دولتمردان است.

فرناز آزادی افزود: سرقت یک آسیب اجتماعی است که درجه شدت و ضعف آن را مسائل اقتصادی جامعه تعیین می‌کند. در واقع سرقت از آن‌گونه جرائمی است که ارتباط بسیار نزدیکی با بحران‌های جامعه دارد. بحران‌های اقتصادی و مشکلات معیشتی، افزایش شکاف طبقاتی، بیکاری و مشکلات خانوادگی و ... در گرایش افراد به سمت سرقت مؤثر است.

وی افزود: سرقت زمانی که از حد و سقفی بیشتر شود به‌عنوان یک مسئله اجتماعی در جامعه مطرح می‌شود. مسئله‌ای که علاوه بر ریشه، تبعات زیادی ازجمله ناامنی شهروندان را با خود به همراه دارد.

دزدی معلول است، نه علت

فرناز آزادی گفت: نباید فراموش کنیم سرقت و دزدی معلول است، نه علت، تا زمانی که علت‌ها ریشه‌یابی و حل نشود، معلول به قوت خود باقی است. وی ادامه داد: در واقع ارتکاب هر جرمی علت و دلایلی دارد و تا زمانی آن علل و دلایل پابرجا باشد، رفتار فرد به‌عنوان مجرم تغییری نخواهد کرد؛ بنابراین تا زمانی که وضعیت اقتصادی کشور در حد قابل قبولی ساماندهی نشود، نه‌تن‌ها امیدی به کاهش سارقان وجود ندارد، بلکه باید منتظر افزایش سارقان و حتی دزد اولی‌ها هم باشیم. ناگفته پیداست در سیستم اقتصادی و اجتماعی که جرم آفرین است، تکرار جرم نیز امری طبیعی می‌شود و همین تکرار جرم، یک جرم اولی را تبدیل به مجرم حرفه‌ای می‌کند.

آزادی با بیان این‌که افزایش سرقت در کشور باعث به خطر افتادن احساس امنیت شهروندان می‌شود، گفت: مهم‌تر از ارزش مادی مال ربوده‌شده توسط سارقان، آنچه از افراد قربانی سرقت گرفته می‌شود، احساس امنیت است. سرقت می‌تواند به‌صورت شدیدی ترس و ناامنی را به افراد یک جامعه تزریق کند. به‌نحوی‌که آمار‌ها می‌گویند سرقت حدود ۲۰درصد از ناامنی شهروندان را پدید می‌آورد، یعنی چنانچه روزی به‌طورکلی مسئله دزدی و سرقت در جامعه حل شود و این ترس از میان برود، حدود ۲۰درصد بر احساس امنیت عمومی مردم جامعه افزوده می‌شود.

ناگفته پیداست سروسامان دادن به اوضاع اقتصادی کشور می‌تواند این مشکل را تا حدود زیادی مرتفع کند.

منبع: همدلی