به گزارش حکایت گیلان | سهند ایرانمهر روزنامه نگار ایرانی  به مناسبت 26 دی ماه  سالروز خروج شاه از ایران بخش هایی از کتاب در دامگه حادثه، یا «بررسی علل و عوامل فروپاشی حکومت شاهنشاهی ( گفتگوی پرویز ثابت ، مدیر امنیت داخلی و رئیس ساواک تهران با عرفان قانعی فرد) را در اینستاگرام خود منتشر کرده است. 

دخالت شاه در شاخ آفریقا

‍ شاه پس از سالها سلطنت و تجربه خود را بی نیاز از توصیه ها و نظریات ما مخصوصا در روابط خارجی می‌دانست. قبلا گفتم که سال ها قبل، موقعی که شاه اعلام کرد: «اگر در شاخ آفریقا جنگی در بگیرد ما بی‌طرف نخواهیم ماند»، من گزارشی را نزد شاه فرستادم که: «فرمایشات اعلیحضرت در محافل سیاسی تهران مطرح و برداشت عمومی بر این است که ما چه منافعی در شاخ آفریقا داریم که در جنگ احتمالی بین سومالی و اتیوپی خود را درگیر کنیم؟»، شاه به شدت از این گزارش عصبانی شده و گفته بود: شما از سیاست خارجی چه می فهمید؟، کار خودتان را بکنید!

پیشنهاد هویدا برای تعطیلی سفارت آمریکا و دوستی با شوروی 
در مرداد سال ۱۳۵۷ که تشنج‌ها پس از ۲ ماه آرامش دوباره آغاز شده بود، روزی هویدا به من گفت: تو فکر می‌کنی شاه چطور می‌تواند از این مخمصه خود را رها کند؟» گفتم: «اکنون که کار به اینجا کشیده است او احتیاج به یک اقدام دراماتیک دارد که نمی‌دانم اراده آن را دارد یا خیر؟» هویدا پرسید: «اقدام دراماتیک یعنی چه؟» گفتم: « شاه و دولت باید بیایند و بگویند پشت تحریکاتی که در مملکت شروع شده، کمپانی های نفتی و دولت های حامی آنها قرار دارند. چون ما اعلام کرده‌ایم که در سال ۱۹۷۹ که قرارداد فروش نفت به کنسرسیوم، خاتمه می‌یابد، دیگر آن را تمدید نمی‌کنیم لذا ما تصمیم گرفته‌ایم در مقابل این تحریکات ایستادگی و روابط خود را با این دو کشور قطع و مستشاران نظامی آمریکایی را اخراج و نمایندگی بی بی سی در ایران را تعطیل کنیم و سپس یک حرکت تبلیغاتی وسیعی را علیه آنها با ارایه ادله و شواهد لازم، آغاز و مردم را به حمایت از شاه و دولت، به خیابان ها بکشانیم.» هویدا این پیشنهاد را تایید کرد و گفت: من با ارتباط دوستانه‌ای که با سفیر شوروی در ایران دارم، می توانم ترتیب امضای یک قرارداد دوستی و عدم تعرض با شوروی را نیز بدهم.

هویدا پیشنهاد من را به شاه ارایه داده و او گفته بود: «این افکار از کدام مغز علیلی، خارج شده است؟ ما با ۲۵۰۰ کیلومتر مرز مشترک با شوروی، چگونه می توانیم با انگلیسی‌ها و آمریکائی‌ها قطع رابطه کنیم و به وعده عدم تعرض شوروی دل خوش کنیم؟».

شاه چهار ماه قبل از خروج ناامید شده بود

در مورد خروج از کشور نیز او تصمیم خود را گرفته بود و گزارش‌های ما هم نمیتوانست اثری داشته باشد. او چهار ماه قبل از خروج از کشور در هفته آخر نخست وزیری شریف امامی در یک جلسه با حضور بسیاری از مقامات سیاسی و نظامی گفته بود: «ما برای ادامه خدمت به مملکت به پشیبانی مردم و حمایت دوستان خارجی خود نیاز داریم. مردم ظاهرا از ما روی برگردانده‌اند و دوستان خارجی نیز ما را رها کرده و به حمایت از مخالفین پرداخته اند، به چه نیرویی می‌توانیم متکی و امیدوار باشیم؟» که باهری، وزیر دادگستری در جلسه، سعی کرده است به شاه بقبولاند که مردم هنوز از او حمایت می‌کنند، لیکن شاه آن را باور نداشته است.

✔️در دامگه حادثه، یا «بررسی علل و عوامل فروپاشی حکومت شاهنشاهی»/گفتگوی پرویز ثابتی( مدیر امنیت داخلی و رئیس #ساواک تهران) با عرفان قانعی فرد