حکایت گیلان |اگر میزان فشار خون‌تان کمتر از ۹۰ به روی ۶۰ باشد، پزشک ممکن است تشخیص دهد که فشارخون شما پایین است. اصطلاح پزشکی آن افت فشار خون است اما همیشه مشکل ایجاد نمی‌کند

برخلاف فشار خون بالا، پزشکان معمولاً از روی اعداد استاندارد برای تشخیص بیماری استفاده نمی‌کنند اما اگر علائمی مانند سرگیجه و حالت تهوع باشد، می‌تواند نشانه این باشد که فشار خونتان بسیار پایین است.

اندازه گیری فشارخون

دستگاه فشارسنج، یک نوار پهن که به دستگاه خاصی متصل است، دور بازو محکم بسته می‌شود تا دو اندازه‌گیری را به ما بدهد. عدد بالا یا "سیستولیک"، فشاری است که خون هنگام ضربان قلب بر دیواره شریان وارد می‌کند. عدد پایینی یا "دیاستولیک"، فشار بین ضربان‌ها را اندازه‌گیری می‌کند، در حالی که قلب در حال آرامش و پمپاژ خون است. شما می‌توانید در مطب پزشک یا در منزل از آن استفاده کنید.

علائم

مغز معمولاً اولین علائم افت فشارخون را نشان می‌دهد. علاوه بر سرگیجه و حالت تهوع، ممکن است فرد بی‌حال شود، فاقد انرژی بوده و فکر کردن برایش سخت شود. برخی افراد بسیار احساس سبکی می‌کنند و بیهوش می‌شوند و متوجه پوست سرد، ملتهب، تنفس سریع‌تر، تاری دید یا درد قفسه سینه نمی‌شوند. اگر فشار پایین بدن ناشی از کم آبی باشد، ممکن است فرد احساس تشنگی غیرطبیعی داشته باشد.

عروق خونی منبسط شده

گاهی عروق خونی پهن می‌شوند و این بدان معناست که فضای بیشتری برای انتشار خون بوجود می‌آید و فشار کمتری به دیواره عروق وارد می‌شود. برخی داروها به ویژه داروی گشادکننده عروق، می‌توانند موجب این امر شوند. همچنین آسیب‌های ستون فقرات که به اعصاب خاص، عفونت‌های باکتریایی شدید و واکنش‌های آلرژیک آسیب می‌رساند. مشکلات هورمونی مانند بیماری آدیسون که غدد فوق‌کلیوی را ضعیف می‌کند، نیز می‌تواند این حالت را ایجاد کند.

خون کمتر

خون کمتر به معنای فشار کمتر بر رگها و عروق است. آسیب آن ممکن است موجب خونریزی شود که یا در خارج از بدن است که می‌توان آن را دید یا در داخل بدن اتفاق می‌افتد. همچنین ممکن است در صورت عدم نوشیدن مایعات کافی، نشت مایع در رگ‌های خونی یا داشتن بیماری به نام کم‌خونی اتفاق بیفتد. گاهی اوقات کلیه‌ها به دلیل بیماری یا مصرف داروهای خاص مانند دیورتیک‌ها، مایع زیادی را از بدن خارج می‌کنند.

مشکلات قلبی

هرچه خون در قلب در دقیقه بیشتر پمپاژ شود، فشار خون بیشتر می‌شود. برخی داروها به همراه مشکلات هورمونی با ایجاد آسیب قلبی یا اختلال در سیگنال‌ها، می‌توانند ضربان قلب را خیلی کند کنند و فشارخون را کاهش دهند یا اینکه قلب ممکن است به دلیل سکته قلبی، نارسایی قلبی یا مشکلات دریچه، قلب مانند گذشته قوی نباشد و بنابراین در هر ضربان خون زیادی را پمپاژ نکند.

ایستادن سریع

به طور معمول هنگامی که ناگهان می‌ایستید، بدن سیگنالی به مغز می‌فرستد مبنی براینکه "یک سری خون را به پاها و شکم ‌رساندم و قبل از اینکه دچار سرگیجه و بیهوشی شوم، خون بیشتری را به بالا بفرست". اما گاهی اوقات، مغز پیام را به اندازه کافی سریع دریافت نمی‌کند و فرد احساس بی‌حالی می‌کند؛ حتی ممکن است بیهوش شود. پزشک ممکن است این مشکل را "افت فشار ارتوستاتیک" یا "سنکوپ عروقی" بنامد.

ایستادن‌های طولانی

پس از مدتی روی پا ایستادن، خون در پاها جمع می‌شود. اگر مغز به قلب فرمان دهد تا به اندازه کافی خون را پمپاژ کند و فشار خون بالا بماند، در غیر اینصورت ممکن است آنقدر پایین بیاید که فرد را دچار سرگیجه و حالت تهوع کند؛ حتی ممکن است بیهوش شود. پزشک این حالت را "افت فشار خون عصبی" می‌نامد. مانند یک ارتباط نادرست، در این مورد هم بین قلب و مغز، مشکل در ارتباط ضعیف خواهد بود.

تشخیص بیماری

هنگامی که پزشک علائم را تشخیص می‌دهد، آزمایش خون می‌تواند به تشخیص علت فشار خون پایین کمک کند. پزشک نوار قلب، سونوگرافی و سایر آزمایشات مربوط به سلامت قلب بیمار را بررسی می‌کند. با استفاده از مانور "والسالوا" سیگنال‌های عصبی که قلب و عروق خونی را کنترل می‌کند را مشاهده می‌کند و آزمایش "تست قلب" نحوه واکنش بدن به تغییر وضعیت را نشان می‌دهد.

درمان

درمان بستگی به علت بیماری دارد. شاید لازم باشد بیماری را درمان کنید که فشار خون را کاهش می‌دهد. اگر مشکل از دارو است، ممکن است نیاز به تغییر دارو یا کاهش دوز آن باشد اما همیشه ابتدا با پزشک مشورت کنید.برخی درمان‌ها در صورت نیاز می‌توانند موجب افزایش فشارخون شوند مانند جوراب واریس که خون را از جایی که در پاها جمع شده است به سمت بالا می‌برند. اگر علائم ناراحت کننده‌ای ندارید، پس نیازی به درمان هم نیست.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

اگر احساس سرگیجه می‌کنید یا متوجه تنفس سریع، کم‌عمق، نبض ضعیف، سریع و پوست سرد و ملتهب شدید، ممکن است دچار شوک (افت فشار خون شدید)شده باشید. فوراً به اورژانس مراجعه کنید اما کاهش فشارخون به ویژه بدون علائم دیگر، معمولاً نشانه مشکل نگران‌کننده‌ای نیست. در صورت احساس سرگیجه یا بی‌حالی نیز با پزشک مشورت کنید.

تغییر سبک زندگی

شما می‌توانید علائم فشارخون پایین را در خانه کاهش دهید.
• کمی بیشتر به رژیم غذایی خود نمک اضافه کنید اما ابتدا با پزشک مشورت کنید.
• آب بیشتری بنوشید(مگر اینکه پزشک مصرف مایعات را محدود کرده باشد). مایعات، حجم خون را بالا نگه می‌دارند و فشار خون را افزایش می‌دهند.
• مصرف الکل را کم کنید. چون آب بدن را کاهش داده و حجم خون و فشار خون را کاهش می‌دهد.
• اگر فشارخون بعد از غذا کاهش یابد، به جای سه وعده‌غذایی بزرگ، چند وعده‌غذایی کم‌کربوهیدرات مصرف کنید.

منبع: سلامت