به گزارش حکایت گیلان | عصر امروز اصطلاحاً شب چهارشنبه‌سوری است، سال‌هاست این روز از معنای واقعی خود تهی شده و به خاطر وجود ترقه‌ها و فشفشه‌های چینی از یک آیین سنتی به‌چهارشنبه‌سوزی و میدان جنگ تغییر ماهیت داده است.

پیشینیان این سرزمین چهارشنبه‌سوری را با برافروختن آتش جشن می‌گرفتند، اما سال‌هاست این مراسم با صدای مهیب ترقه‌ها و نورپردازی‌ها و هیاهوی آزاردهنده از یک مراسم شادی فاصله گرفته و به‌یک شب پرحادثه تبدیل شده است. بدعت‌های چهارشنبه‌سوری فقط مردم را آزار نمی‌دهد، بلکه حیوانات را نیز وحشت‌زده می‌کند. حیواناتی که  شهرنشین شده‌اند و در جوار شهروندان زندگی مسالمت‌آمیزی را پیش می‌برند، شب‌ چهارشنبه‌سوری، شب کابوس آنها نیز است‌. بسیاری از حیوانات هم در این شب قربانی ندانم‌کاری برخی افراد ‌می‌شوند‌، پرند‌گان، گربه‌ها و سگ‌ها با صداهای وحشتناک ترقه‌ها و بمب‌های دستی برای همیشه ساکت می‌شوند.

 کوچ پرندگان از هراس هیاهوی چهارشنبه‌سوری
 برپایی چهارشنبه‌سوری به‌سبک و سیاق امروزی همراه با صداهای مهیب ترقه‌ها، دود و آتش علاوه بر بروز مشکلات سلامتی برای انسان‌ها، موجب آزار، سردرگمی و حتی مرگ حیوانات شهری می‌شود. سروصداهای چهارشنبه‌سوری و صدای انفجارهای مهیب در این مراسم بسیاری از حیوانات را از لانه‌هایشان فراری می‌دهد یا حتی باعث ایست قلبی آنان می‌شود. پرندگان یکی از قربانیان مراسم چهارشنبه‌سوری به‌سبک جدید هستند. بسیاری از پرندگان به‌واسطه صدای وحشتناک ترقه‌ها احساس ناامنی می‌کنند و از هراس لانه‌های خود را برای همیشه ترک می‌کنند، برخی نیز از شدت وحشت جانشان را از دست می‌دهند. قلب یک پرنده 600 تا 700 بار در دقیقه می‌زند، بنابراین تاب و تحمل صدای انفجارهای مهیب و ناگهانی ترقه‌های چهارشنبه‌سوری را ندارد و برخی از آنان از شدت ترس سکته می‌کنند و می‌میرند.
قصه تلخ ماجرا اینجاست که مراسم چهارشنبه‌سوری همزمان با  بیدار شدن طبیعت و فصل جفت‌یابی، تخمگذاری و لانه‌گزینی پرندگان است. گزینش لانه برای پرندگان و معمولا همه جانداران یک رقابت و فرآیند خیلی مهم و حیاتی است و صداهای وحشتناک انفجار انواع ترقه در این شب باعث فراری دادن بیشتر پرندگان از شهر  و اختلال در  مکانیزم رفتار طبیعی پرندگان می‌شود. ترک کردن لانه برای پرندگانی که روی تخم نشسته‌اند سبب سرد شدن تخم و مرگ جنین آن‌ها می‌شود. 
همچنین ممکن است بر اثر وحشت، تخم یا جوجه‌ها به‌بیرون از لانه پرتاب شده و تلف شوند.

 صدمه آلودگی صوتی به حیوانات
فقط پرندگان، قربانیان آلودگی‌های صوتی چهارشنبه‌های آخر سال نیستند. گربه‌ها و سگ‌ها هم در این میان آسیب‌های فراوانی می‌بینند. اضطراب تاثیر زیادی بر سلامتی گربه‌سانان و سگ‌سانان دارد. آن‌گونه که دامپزشکان می‌گویند آسیب‌پذیری حیوانات از آلودگی صوتی بیشتر از انسان‌هاست. چراکه آلودگی صوتی در انسان‌ها حدود ۷۰دسی‌بل است به این مفهوم که بالاتر از آن موجب بیماری‌های گوناگون و آسیب‌های بسیاری می‌شود. این رقم در حیوانات بسیار پایین‌تر است. قوه شنوایی حیوانات بخصوص سگ و گربه به مراتب قوی‌تر از انسان‌هاست. به این معنی که صدای زیر ۲۰دسی‌بلی را که انسان‌ها نمی‌شنوند این حیوانات به‌خوبی می‌شنوند. بنابراین در یک قیاس سرسری هم متوجه خواهیم شد صدای وحشتناک ترقه برای این حیوانات بسیار بیشتر از انسان‌ها آزاردهنده و آسیب‌زا است. این موضوع می‌تواند اولین تاثیرش را در اعصاب شنوایی این حیوانات بگذارد.
به‌عنوان مثال قدرت شنوایی سگ‌ها هفت برابر انسان است و در برخی فرکانس‌ها گاه تا ۴۰برابر بیشتر صدا را احساس می‌کنند. این مسئله سبب می‌شود آسیب‌پذیری بیشتری در برابر صدای ایجاد شده داشته باشند. حدود ۸۰ تا ۹۰درصد سگ‌ها و گربه‌ها از صدای ترقه می‌ترسند و باعث وحشت آن‌ها می‌شود. کمترین تاثیر ناگوار این صداها معیوب کردن سیکل خواب پرندگان است که می‌تواند به‌مرگ آنها منجر شود.

 آلودگی هوا با فشفشه و ترقه
علاوه بر آلودگی صوتی، نورپردازی‌های مصنوعی شدید و آتش‌بازی‌های این شب تمام سیستم عصبی این موجودات را به‌هم می‌ریزد. همین نورپردازی‌ها در بسیاری از مواقع باعث مرگ این موجودات می‌شود. آلودگی هوا ناشی از سوختن ترقه‌ها و فشفشه‌ها نیر معضل دیگری برای محیط زیست است. ترقه‌ها و فشفشه‌ها علاوه بر ایجاد آلودگی صوتی به‌سبب وجود مواد بسیاری سمی به‌کار رفته در تولید آنها برای محیط زیست و موجودات زنده خطرناک هستند. ترقه‌ها و فشفشه‌ها عموما از موادی نظیر مس، کادمیم، نیترات، نیتریت، منگنز، سدیم، روی و گوگرد تولید شده‌اند که دود حاصل از سوختن آن می‌تواند باعث ایجاد عوارض جسمی و عصبی برای انسان‌ها و موجودات زنده شود. امید است با اجتناب از انفجار ترقه و فشفشه ضمن پاسداری از آیین باستانی چهارشنبه‌سوری، موجبات آسایش همه موجودات زنده را فراهم آوریم.