اختصاصی حکایت گیلان | سرویس فرهنگ و هنر
عباس موذن:
سینما یکی از مهمترین هنرهای هفتگانه است که میتواند در زمینههای مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و... تأثیرگذار باشد. در سینمای ایران نیز فیلمهای جدی همواره جایگاه ویژهای داشتهاند و آثار ماندگاری را در تاریخ سینمای این کشور به ثبت رساندهاند.
با این حال، در سالهای اخیر شاهد کاهش چشمگیر تولید و اکران فیلمهای جدی در سینمای ایران هستیم. این امر موجب شده است که سینمای ایران از تنوع آثار جدی محروم شود و مخاطبان نیز از تماشای این آثار محروم بمانند.
دلایل مختلفی برای این وضعیت وجود دارد. برخی معتقدند که فیلمهای جدی در سینمای ایران ساخته نمیشوند و برخی دیگر معتقدند که این فیلمها ساخته میشوند، اما به دلیل نداشتن مخاطب اکران نمیشوند.
نظریه اول این است که فیلمهای جدی در سینمای ایران ساخته نمیشوند. این نظریه را میتوان با توجه به آمار تولید فیلمها در سالهای اخیر تأیید کرد. در سالهای اخیر، تعداد فیلمهای جدی ساخته شده در سینمای ایران به شدت کاهش یافته است. در سال ۱۳۹۹، تنها ۱۱ فیلم جدی در سینمای ایران ساخته شد که این رقم در سال ۱۴۰۰ به ۸ فیلم و در سال ۱۴۰۱ به ۴ فیلم کاهش یافت.
البته این آمار به تنهایی نمیتواند دلیل قطعی برای رد این نظریه باشد. ممکن است فیلمهای جدی دیگری نیز در سینمای ایران ساخته شوند، اما به هر دلیلی، موفق به دریافت پروانه ساخت یا نمایش نشوند.
نظریه دوم این است که فیلمهای جدی در سینمای ایران ساخته میشوند، اما به دلیل نداشتن مخاطب اکران نمیشوند. این نظریه نیز دلایل مختلفی دارد. یکی از دلایل این است که مخاطبان سینمای ایران به فیلمهای کمدی، اکشن و عاشقانه علاقه بیشتری دارند. فیلمهای جدی معمولاً با موضوعات دشوار و پیچیدهای سر و کار دارند که ممکن است برای مخاطبان سینمای ایران جذاب نباشد.
دلیل دیگر این است که سیستم اکران سینمای ایران به گونهای است که فیلمهای کمدی و اکشن معمولاً شانس بیشتری برای اکران در سالنهای سینما دارند. این امر موجب میشود که فیلمهای جدی با استقبال کمتری از سوی سینماداران مواجه شوند و در نهایت اکران نشوند.
با توجه به دلایل ذکر شده، میتوان نتیجه گرفت که تمام این دلایل تا حدی درست هستند. فیلمهای جدی در سینمای ایران ساخته میشوند، اما به دلیل مسائل مختلف از جمله عدم اخذ مجوز،کمبود مخاطب و مشکلات سیستم اکران، شانس کمتری برای اکران دارند.
این مسئله کم کم در حال گرفتن دامن تئاتر هم هست، به هر حال سرمایهگذار انتظار بازگشت سرمایه دارد.اشتباهی که اکثر دست اندرکاران مرتکب میشوند گرفتن انگشت اتهام سمت مخاطب است اما به زعم بنده مشکل از سیاستگذار و دست اندرکاران است که در مقابل ابتذال دچار وادادگی شدهاند و یا حتی در بعضی مواقع به آن دامن میزنند.