به گزارش حکایت گیلان | طاها عبدالهی: موضوع نگهداری از سنگ قبرهای بقعه شیخ محمود خیوی آستارا همچنان جای ابهام دارد. اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان به وعده‌های خود درباره ایجاد سایت موزه عمل نکرده است. فعالان میراث‌ فرهنگی در آستارا معتقدند که سایت موزه باید ساخته شود و یا اینکه حداقل سنگ قبرها را در موزه مدرسه حکیم نظامی نگهداری کنند و به نمایش بگذارند.

موزه حکیم نظامی مالک دارد

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی طی گفتگوی تلفنی با حکایت گیلان درباره امکان انتقال اشیای بقعه خیوی به ساختمان موزه حکیم نظامی گفته است: طبق توافق بالادستی اداره آموزش و پرورش، موزه مدرسه حکیم نظامی در سال ۱۳۹۴ به عنوان نخستین موزه فرهنگ و آموزش کشور گشایش یافته و شامل کتاب‌های درسی قدیمی، ابزار کمک آموزشی، عکس مربوط به این حوزه است.
ساختمان متعلق به اداره آموزش و پرورش است و ما فقط بازسازی و نگهداری را بر عهده داریم‌. همین عامل سبب شده تا نتوانیم سایر اشیای تاریخی را به این ساختمان منتقل کنیم.
وی درباره استقرار اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آستارا در ساختمان موزه حکیم نظامی تصریح می‌کند: حدود یک سال است که اداره میراث آستارا در نزدیکی دانشگاه آزاد و منطقه عباس آباد بازسازی می‌شود. اداره میراث به صورت موقت با توافق اداره آموزش و پرورش در این ساختمان مستقر شده است.

بقعه خیوی فقط ثبت ملی شده است

یک کارشناس آثار فرهنگی درباره طرح‌های حفاظتی برای اموال فرهنگی می‌گوید: مجموعه بقعه شیخ محمود خیوی آستارا تنها در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده و اقدامات بعدی در مورد آن انجام نشده است. این سنگ قبرها شماره اموال ندارد و در صورتی که شماره دار بود حفاظت از آن ضابطه مند می‌شد.
وی درباره بحث انتقال سنگ قبرهای بقعه به موزه و ترمیم آن تصریح می‌کند: اشیای فرهنگ به موزه منتقل منتقل می‌شوند و چنانچه خاص باشند در موزه های با رتبه بالاتر قرار می‌گیرند. این کار به نگهداری و معرفی آن کمک می‌کند و بازدید اثر توسط در موزه توسط پژوهشگران و دانشجویان بهتر انجام می‌شود.

رویکردها تغییر کرده است

وی در ادامه با اشاره به تغییر رویکرد نگهداری آثار تاکید می‌کند: همه آثار به ساختمان موزه منتقل نمی‌شوند. انتقال سنگ قبرهای بقعه خیوی آستارا اصالت اثر را از میان می‌برد. این سنگها با قبرهای آن هماهنگ است و بهتر است که یک سایت موزه در این مکان راه‌اندازی شود.

نگاهی به ضوابط سایت موزه

وی با اشاره به شرایط ایجاد سایت موزه بیان می‌کند: سنگ قبرهای بقعه شیخ محمود خیوی واقعا ارزشمند هستند.
اداره میراث معمولا در جایی هزینه می‌کند که متعلق به خودش باشد یا با مالک به تفاهم برسد. مالکیت یک اثر باید مشخص شود تا بتوان کاری کرد. اگر بقعه متعلق به اداره اوقاف و امور خیریه بود تفاهم در این زمینه کار سختی به شمار می‌رفت اما این بقعه به صورت هیئت امنایی اداره می‌شود و می‌توان به تفاهم رسید.

گیلان بدون سایت موزه قبور

این کارشناس در ادامه با بیان نبود سایت موزه در گیلان می‌گوید: گیلان گنجینه ارزشمند تدفین و قبور پیش و پس از اسلام دارد و اشیای فراوانی به دست آمده است اما هنوز سایت موزه قبور ندارد. چنانچه بتوانیم یک سایت موزه قبور را هر چند در اندازه کوچک ایجاد کنیم برای نخستین بار یک گام قابل توجه برداشته‌ایم.
همین کارشناس به یک نکته جالب اشاره کرده و تاکید می‌کند: هنوز درخواست محلی از فعالان فرهنگی و حتی اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای راه‌اندازی سایت موزه انجام نشده و یا دست کم در حد تئوری مطرح شده‌اند و به مرحله مطالعاتی و تخصیص بودجه نرسیده‌اند. بهتر است تا تشکل‌ها و اشخاص فرهنگی این منطقه پیشقدم شوند تا چنین درخواستی تنظیم شود.