اختصاصی حکایت گیلان | گلوبال تایمز روزنامه تحت نظر حزب کمونیست چین در گفتگو با کارشناسان مختلف درباره دیدار رئیسی از این کشور گزارشی ارائه داد. بنا به گفته این روزنامه شتاب جدیدی  به مشارکت راهبردی جامع چین و ایران تزریق شده است.

شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین روز سه‌شنبه در پکن با ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران دیدار کرد که در آن دو رهبر بر تعمیق مشارکت راهبردی جامع چین و ایران به توافق رسیدند. انتظار می رود دو طرف هماهنگی خود را تحت پلتفرم های چندجانبه مانند سازمان ملل متحد و سازمان همکاری شانگهای (SCO) افزایش دهند و انرژی مثبت را به صلح منطقه ای و جهانی تزریق کنند.

کارشناسان چینی گفتند که سفر سه روزه رئیسی به چین - اولین سفر از زمان روی کار آمدن وی در اوت 2021 - اجرای توافقنامه 25 ساله بین دو کشور را تسریع خواهد کرد. این دیدار بین رهبران دو کشور همچنین همکاری های دوجانبه را به سطح بالاتری هدایت می کند و بر اعتماد متقابل عمیق بین دو کشور علیرغم عدم قطعیت های ژئوپلیتیکی تاکید می کند.

شی به رئیسی گفت: چین همواره روابط خود با ایران را از منظر استراتژیک نگریسته و توسعه داده است و هر قدر هم که شرایط بین‌المللی و منطقه‌ای تغییر کند، چین بی‌وقفه همکاری دوستانه با ایران را توسعه خواهد داد و برای توسعه جدید چین و ایران تلاش خواهد کرد. مشارکت استراتژیک فراگیر و نقش مثبتی در صلح جهانی و پیشرفت بشر ایفا کند.

شی گفت: چین از ایران در حفاظت از حاکمیت، تمامیت ارضی و عزت ملی حمایت می کند و از مبارزه این کشور با یکجانبه گرایی، هژمونی و نیروهای خارجی که در امور داخلی ایران مداخله می کنند و ثبات آن را خراب می کنند، حمایت می کند. طرف چینی همچنین مایل است با تعمیق همکاری در تجارت، کشاورزی، صنعت و زیرساخت و همچنین گسترش همکاری تحت طرح کمربند و جاده، مشارکت جامع را تعمیق بخشد.

رئیسی نیز به نوبه خود گفت: دوستی ایران و چین که زمان آزموده شده است هر چه می گذرد محکمتر شده است. روابط ایران و چین به عنوان دو کشور بزرگ مستقل، مبتنی بر روحیه احترام متقابل است و شرکای راهبردی صادق و شایسته اعتماد متقابل هستند.

رئیسی تاکید کرد: تعهد ایران به تعمیق و ارتقای مشارکت راهبردی همه جانبه ایران و چین تزلزل ناپذیر است و هیچ تغییری در شرایط بین‌المللی و منطقه‌ای متاثر نخواهد شد.

به گزارش شینهوا، رهبران دو کشور پس از این دیدار مشترکا شاهد امضای تعدادی از اسناد همکاری دوجانبه در زمینه های کشاورزی، تجارت، گردشگری، حفاظت از محیط زیست، بهداشت، امداد رسانی، فرهنگ و ورزش بودند. به گزارش شینهوا، در جریان سفر رئیس جمهور ایران، دو طرف بیانیه مشترکی صادر خواهند کرد.

به گزارش رسانه ها، رئیس جمهور ایران را تیمی گسترده از جمله رئیس کل جدید بانک مرکزی و شش نفر از اعضای کابینه رئیسی مانند وزرای اقتصاد، نفت، امور خارجه و تجارت همراهی می کنند.

کارشناسان چینی می گویند برخلاف کاهش نفوذ آمریکا در خاورمیانه، کشورهای منطقه از جمله ایران به دنبال روابط متنوع با سایر کشورها هستند که اهمیت مثبتی برای ساختن جهانی چندقطبی عاری از هژمونی آمریکا دارد.

همکاری با تمام سرعت

چین و ایران در سفر شی جین پینگ به ایران در سال 2016، یک شراکت راهبردی جامع برقرار کردند، از زمانی که دو طرف برای ارتقای توسعه این مشارکت، از جمله همکاری در چارچوب ابتکار یک کمربند و یک راه، پیش رفتند.

وو سایک، فرستاده ویژه سابق چین در امور خاورمیانه روز سه شنبه به گلوبال تایمز گفت: هدف از سفر رئیسی این بار به چین، ارتقای بیشتر روابط ایران و چین و اجرای مشارکت راهبردی جامع است.

در سال 2021، چین و ایران یک توافقنامه 25 ساله برای تقویت همکاری های همه جانبه در زمینه های مختلف امضا کردند. بر اساس این قرارداد، دو طرف از پتانسیل همکاری‌های اقتصادی و فرهنگی استفاده کرده و برای همکاری‌های بلندمدت برنامه‌ریزی خواهند کرد.

برنامه همکاری 25 ساله از جمله انرژی، تجارت و زیرساخت‌ها با موانعی مواجه شده است، به ویژه زمانی که آمریکا تحریم‌ها را علیه ایران و چین تشدید کرد. دو طرف احتمالاً روی چگونگی پیشبرد همکاری‌های عملی بین ایران و چین در بحبوحه رشد فزاینده تمرکز خواهند کرد.

در خصوص وضعیت بین المللی، چین و ایران مواضع مشترک یا مشابهی دارند. رئیسی در مقاله ای که روز دوشنبه در پیپلز دیلی منتشر شد، نوشت: دو کشور مخالف هژمونی و یکجانبه گرایی هستند و بر احترام به حقوق و منافع همه کشورها تاکید دارند.

رئیسی در دیدار با شی روز سه شنبه گفت که ایران از شرکت های چینی بیشتری برای سرمایه گذاری در این کشور و گردشگران چینی بیشتری برای سفر به آنجا استقبال می کند. ایران همچنین قاطعانه از طرح کمربند و جاده پیشنهادی چین، ابتکار توسعه جهانی و ابتکار امنیت جهانی حمایت می کند.

ژو یونگبیائو، مدیر اجرایی،  مرکزتحقیقات کمربند و جاده در دانشگاه لانژو، روز سه شنبه به گلوبال تایمز گفت: برنامه توسعه ملی ایران و استراتژی «نگاه به شرق» با برجام بسیار سازگار است و همکاری های عمیق تضمینی برای توسعه با کیفیت بالا است که رشد اقتصادی ایران را تسریع می کند و به تحکیم جایگاه آن در حمل و نقل و انرژی کمک می کند. 

ژو گفت: «چنین همکاری عمیقی برای چین مهم است، از جمله تضمین امنیت انرژی و تقویت پروژه‌های BRI با کیفیت بالا».

در دیدار شی و رئیسی، دو طرف همچنین بر افزایش هماهنگی در مورد مسائل منطقه ای و جهانی و حفظ هماهنگی فعال تحت نظارت سازمان های چندجانبه مانند سازمان ملل و سازمان همکاری شانگهای توافق کردند.

با تایید رسمی تهران، ایران یک قدم به پیوستن به سازمان همکاری شانگهای نزدیکتر شده است. وی گفت که ورود ایران به سازمان همکاری شانگهای به عنوان یک قدرت مهم در منطقه به گسترش نفوذ آن کمک خواهد کرد.

نقش فعال

در این دیدار سران دو کشور بر نفی یکجانبه گرایی، هژمونی و مداخله خارجی در امور داخلی ایران تاکید کردند. کارشناسان چینی معتقدند که برخلاف کاهش نفوذ ایالات متحده در خاورمیانه، ابتکارات توسعه و امنیتی پیشنهادی چین نقش فعال تری در ارتقای صلح و ثبات و حل و فصل درگیری ها ایفا خواهد کرد.

برخی از رسانه های خارجی بین چین و ایران اختلاف افکنی کرده و مدعی شده اند که این سفر پس از دیدار شی جینپینگ با سران کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در دسامبر گذشته انجام شده است که بیانیه مشترک نارضایتی ایران را برانگیخته است و یا ادعا می کنند که همکاری بین دو طرف تلاش‌های آمریکا برای منزوی کردن ایران را تضعیف خواهند کرد و بر روابط آمریکا و چین تأثیر بیشتری خواهد گذاشت.

وانگ ونبین، سخنگوی وزارت امور خارجه چین  در این باره گفت: توسعه روابط دوستانه همکاری بین چین و ایران برای رفاه دو ملت و ثبات در خاورمیانه مفید است و هیچ طرف ثالثی را هدف قرار نمی دهد. 

شی از تمایل ایران برای بهبود روابط با کشورهای همسایه، حمایت از کشورهای منطقه برای حل اختلافات از طریق مذاکره و ایفای نقش سازنده در صلح و ثبات منطقه قدردانی کرد. رئیسی گفت: چین به ایفای نقش سازنده در از سرگیری مذاکرات کامل در توافق هسته ای ایران و حمایت از ایران برای حفظ حقوق مشروع خود ادامه خواهد داد و به حل و فصل سریع موضوع هسته ای کمک خواهد کرد.

وی با اشاره به خصومت طولانی مدت بین این دو کشور گفت: در مقایسه با آمریکا، چین کاملاً قادر به حفظ روابط خوب هم با عربستان سعودی و هم با ایران است.

او گفت: «اول اینکه چین در امور داخلی دیگر کشورها دخالت نمی کند. دوم اینکه چین همیشه به جای تشویق به تقابل به دنبال همکاری بوده است.»