اختصاصی حکایت گیلان | سید محمد شفیعی:

در ادامه بحران‌های جهان،اینبار بحران به شرق آسیا رسید. سفر نانسی پلوسی به تایوان،جایی که جمهوری‌خلق چین از ابتدای روی کارآمدن خود بر آن ادعای مالکیت داشته و دارد. سفر نانسی پلوسی و حمایت از تایوان از سوی آمریکا سبب ایجاد تنش مجدد شده است.

بحران تایوان و مسئله آن مربوط به چندسال اخیر نبوده و به بعد از پیروزی کمونیست‌ها در چین باز می‌گردد. در این بین سفر نانسی پلوسی به تایوان که سبب ایجاد تنش مجدد شده است. 

 پلوسی که قصد سفر به تایوان را داشت در ابتدا با تهدید‌های چین کمی دچار تزلزل شد و در نهایت با کمی تاخیر به تایوان سفر کرد. حال بماند که برخی او را بابت سفر به تایوان شیرزن و شجاع معرفی کردند، بگذریم که اینکار از سر حماقت بوده یا شجاعت که مورد بحث ما نیست. باید دید اهداف این سفر چه بوده و چه تبعاتی خواهد داشت؟

 ابتدا باید ببینیم آیا تایوان از ابتدا جز چین بوده یا سرزمینی جدای از تمامیت ارضی چین بوده است؟ و اگر بوده چگونه از چین جدا شده است؟ تایوان در سال ۱۵۹۰ توسط پرتغالی‌ها کشف شد و بعد از آن تا مدتی بین هلندی‌ها و اسپانیایی‌ها دست‌به‌دست شد تا اینکه دودمان چینگ که آخرین دودمان امپراتوری در چین بودند این سرزمین را از اشغال اروپایی‌ها آزاد کرده و به سرزمین‌اصلی چین بازگرداند. بعدها در دوره ضعف امپراتوری،ژاپن این جزیره را اشغال کرد اما بعد از جنگ‌جهانی دوم این جزیره مجددا بخشی از چین شد. پس قبل از جدایی از خاک چین این جزیره جزئی از چین بوده است. 

در طول جنگ داخلی که از ۱۹۴۷ تا ۱۹۴۹ بین حزب‌کمونیست چین به رهبری‌مائو و حزب‌ملی‌گرای چین به رهبری چیانگ‌کای‌شک در گرفت این کمونیست‌ها بودند که پیروز شدند و کنترل چین را در دست گرفتند،ملی‌گراها میز که تا آن‌زمان حاکم بر چین بودند و حال شکست‌خورده بودند به تایوان گریختند و خود را دولت مشروع چین نامیدند که در تبعید به سر می‌برد. پس از اینجا مقدمات جدایی تایوان فراهم شد که تا به الان ادامه داشته و به مناقشاتی دامن‌زده که بین چین و آمریکا بوده است‌.

 در سال ۱۹۷۹ میان چین و آمریکا پیمانی بسته شد تحت عنوان اصل چین‌واحد،اما این قرارداد در زمانی بسته شد که حزب کمونیست چین با حزب کمونیست شوروی دچار اختلاف شده بود و آمریکا به این اختلاف و چین در طول جنگ سر نیاز داشت و این پیمان را با آنها بست.البته که بعد از فروپاشی شوروی آمریکا بدعهدی کرده و به تعهدات خود عمل نکرد. بر طبق اصل چین واحد تایوان جزئی از سرزمین اصلی چین محسوب میشد که باید به خاک اصلی چین بازگردانده شود.

حال سفر نانسی پلوسی به عنوان رئیس‌وقت مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان که واکنش شدید چین را در پی داشته است و چین از قدرت نظامی خود رونمایی کرد. اما آیا اتفاقی که در قبال اوکراین افتاد در قبال تایوان نیز می‌افتد؟ روسیه که تجزیه‌طلبان‌اوکراین و روس‌زبانان اوکراین را سرلوحه حمله خود قرار داد و تمامیت ارضی اوکراین را زیر سوال برد هر چند که نزدیک‌شدن ناتو به مرزهای روسیه نیز بی‌‌تاثیر نبود. اما در بحث تایوان، تایوان از ۱۹۴۹ به بعد توسط دولت شکست‌خورده از چین جدا شد و در اصل جز خاک چین بوده است. بر فرض درگیری نظامی چین و تایوان،آمریکا چه نفعی خواهد برد؟ قاعدتا اولین ضربه جنگ، ضربه اقتصاد هر کشوریست، آسیب‌دیدن اقتصاد در حال‌توسعه چین و پیشرو چین که اقتصاد آمریکا را نیز پشت‌سر می‌گذارد برای آمریکا خوشایند خواهد بود تا جلوی چین را در بحث اقتصادی بگیرد. یا فرسایشی شدن جنگ احتمالی بین چین و تایوان،همانند آنچه بین روسیه و اوکراین رخ داد می‌تواند یکی از اهداف آمریکا باشد.

 نمی‌توان اقتصاد روسیه را با اقتصاد قدرتمند چین مقایسه کرد اما همان اقتصاد روسیه با جنگ دچار مشکل شد. فعلا سفر پلوسی چین را تحریک کرده و ما شاهد واکنش تند چین هستیم و این سفر توپ را به زمین چین انداخته و باید دید آیا چین دست به حمله‌نظامی می‌زند تا آن را به سرزمین‌اصلی بازگرداند( که حمله‌نظامی تبعات خاص خودش را دارد.)یا به جمله طلایی که خودشان گفتند که تایوان را ازسال ۲۰۵۰ به بعد پس خواهیم گرفت پایبند می‌مانند. فعلا شاهد هشدارهای شی جین پینگ به جو بایدن و خط‌و‌نشان‌های نظامی نظر ارسال ناو جنگی از سوی آمریکا و مستقر‌سازی هواپیماهای جنگی از سوی چین هستیم. اما هر گونه تنش یا نبرد نظامی میتواند شرق آسیا را گرفتار مشکلات عدیده کند مخصوصا اینکه تمامی اقتصادهای پیش‌رو که رقیب آمریکا هستند در همین منطقه حضور دارند‌.

سفر نانسی پلوسی نه برای حمایت از تایوان و استقلال آن بلکه در جهت منافع و اهداف مدنظر آمریکا بوده است و این مورد نیز در راستای جنگ‌سردی است که مجددا شکل گرفته است.