اختصاصی حکایت گیلان | بهرنگ تاج بخش: شهر دوباره بدون شهردار شده و این سریال تکراری از تماشاخانه‌ی شهرداری رشت درحال پخش است. در تمام این سال‌ها، اصلی‌ترین صندلی مدیریت شهر، پایه‌های محکمی نداشته و هرکه روی آن نشسته، به گونه‌ای واژگون شده است. آخرین نمونه هم «امیرحسین علوی» _عضو سابق همین شورا- که پس از چندبار دورخیز، بالاخره موفق شد پرش بلندی از خیابان سعدی به ساختمان میدان گیل داشته باشد و چند صباحی «آقای شهردار» خطاب شود! اما این‌بار هم از انتخاب شورانشینان چیزی عاید شهر نشد و نمایندگان {ما} خیلی زود اعتماد‌شان را از منتخب خودشان پس گرفتند.
شاید مهمترین نکته‌ای که در ادوار شورا، دوگانه‌ی انتخاب/استیضاح شهرداران را به پرسش بزرگی برای افکار عمومی تبدیل کرده، روند غیرشفاف بررسی صلاحیت/عدم صلاحیت عالی‌ترین مدیر شهری رشت است. به عبارت دیگر برای شهروندان مشخص نیست که پروسه‌ی انتخاب یا برکناری شهرداران، چگونه و تحت چه استانداردهایی انجام می‌شود.
رعایت مصالح و منافع عمومی، به قاعده باید اولین معیار انتخاب مدیران باشد. اما وقتی به لیستِ بلندبالای شهردارانِ برکنار شده‌ نگاه می‌کنیم، پرسش بزرگی در ذهن‌‌مان طرح می‌شود که پاسخ سرراستی برای آن وجود ندارد: آیا تمام شهردارانی که در سالهای گذشته، اتاق خود را به نفر بعدی تحویل داده‌اند، منافع عمومی را قربانی مصالح شخصی کرده بودند؟
پاسخ این سوال هر چه باشد {مثبت یا منفی}، باید به طور جدی روند انتخاب شهرداران را به چالش کشید. روندی که خروجی هر دوره‌اش، مدیرانی ناکارآمد با راندمانی غیرقابل دفاع بوده که آقایانِ تصمیم‌ساز، -طبق گفته‌ی خودشان- برای حفظ منافع عمومی، انتخاب اشتباه‌شان را اصلاح {استیضاح} کرده‌اند. اما آن روی سکه چه می‌شود؟ در این پروسه‌ی تماماً غیرشفاف، اساسا اولویت‌بندی درستی از ابتدا وجود داشته یا -زبان‌مان لال- سهم‌خواهی و لابی‌گری و امتیازدهی برای عزل و نصب مدیران سازمانی، ملاک اصلی انتخاب است؟
البته نمایندگان مردم در شورا، در عزل و نصب شهرداران صاحب اختیارند اما آن‌چه زیرسوال است نه اصلِ این انتصاب که روند نهایی شدن آن است! شاید بزرگ‌ترین آسیبی که شورای شهر رشت را در چشم شهروندان بی‌اعتبار کرده، همین ماجرای چندین ساله‌ی عزل شهرداران و انتخاب دوباره‌ای است که دیگر به یک دور باطل بدل شده؛ باطلی که یقه‌ی پارلمان یک‌ساله‌ی رشت‌ را هم چسبیده و گوشه‌ی رینگ گرفتارشان کرده است: «این شهردار هم بد بود؟ چرا انتخابش کردید؟!»
در انتها اضافه کنم تا زمانی که هزینه‌ی این آزمون و خطاها از جیبِ رشتِ عزیز پرداخت می‌شود و شورانشینان پشت حصار امن فرار از پاسخگویی سنگر گرفته اند، تعارض منافعِ لابی‌های قدرت هم‌چنان ساختمان شهرداری را به عرصه‌ی منازعه بدل می‌کند و فرصت‌های توسعه مانند سال‌هایی که گذشت، قربانی نبردهای زرگری خواهند شد.

*برگرفته از عنوان فیلم سینمایی «جان مالکوویچ بودن» اثر اسپایک جونز